ترجمه مقاله زیبایی شناسی سیاست

 در جشنواره دوسالانه‌ ٢٠٠۵ ونیز، برای نخستین‌ بار نمایشگاه نادر و اغواکننده مشترکی به نام ” آرشیو معاصر” از کشورهای قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان در کلاه‌فرنگی (پاویون) آسیای مرکزی به نمایش گذاشته شد. چندین ویدئو و چیدمان این نمایشگاه با کار دوباره روی فرم‌های آوانگارد دهه‌ ٧٠ و ٨٠ میلادی ـ نور/تاریکی آبراموویچ و اولی (١٠٧٧)، اندرونی‌‌های خانگی روسیه شوروی ناباکوف ـ  احساس غریب “آشناپنداری” را به وجود می‌اورد که با جست‌وجوی هویت سیاسی و قومی این جمهوری‌های نوپا که پس از فروپاشی شوروی پا به هستی گذاشته‌اند، همراه بود، شیوه‌ای که این شکلهای هنری، از گذشته سفر می‌کرد تا معنایشان را در زمان حال تغییر دهد، پرسشی را پیش می‌کشید که جابه‌جایی هنر انتقادی در زمینه‌‌های تازه ، و فراتر از آن بود ، این نمایشگاه پرسشی را مطرح می کرد که آیا درک‌ ودریافت هنر این کشورها به شکلی مستقل از این زمینه‌ی خاص سیاسی است یا نه؟ اینکه شدنی است یا نه، یا خواه چنین چیزی شدنی باشد یا نه، آیا می‌توان این کارها را به هر حال سیاسی تعبیر کرد، در حالی ‌که عنوتن نمایشگاه، شکل مهارشده‌تری از آرشیو را برمی‌انگیخت؟ انگیزه‌های درهم ‌تنیده‌ی سیاسی، سود جستنِ دوباره از شکلهای آوانگارد و استفاده از بایگانی، از آن‌گونه پرسشهایی است که فیلسوف فرانسوی ژک رنسییر در کتاب تازه‌اش به نام بیماری در زیبایی‌شناسی (پاریس، ٢٠٠۴) پیش می‌کشد.

علاقه‌ی رنسییر با دنبال کردن کارش در رشته‌ی فلسفه‌ی سیاسی، در این سالها به فرهنگی دیدنی (بصری) و رابطه‌ی میان سیاست و زیبایی‌شناسی کشیده شد؛ دو رشته‌ای که بنا به دریافت رنسییر، به جای آنکه خودمختار باشند، به شکلی درونزدادی به یکدیگر تعلق دارند. در حالی ‌که کتاب تازه‌اش برخی از نظریه‌هایی را بازبینی می‌کند که پیش از ان در زیبایی‌شناسی سیاست پرورانده بود، بازاندیشی‌های تازه‌اش، او را به گفت ‌وشنود نمونه‌های خاصی کشانده که از نمایشگاه‌های هنری این سالها بیرون کشیده شده است. چنین می‌نماید که بیماری در زیبایی‌شناسی روشی کاری برای پی بردن به سرشت سیاسی زیبایی‌شناسی در زمینه‌ی خاص هنر امروز پیشنهاد می‌دهد که در عین حال، راززدایی تندرستی‌بخشی از “هنر انتقادی” دهه‌ی شصت و میراثش است.