پروژه نقش رسانه های جمعی دررفتار کودکان

بررسی نقش رسانه های جمعی (با تاکید بر تلویزیون) در الگوپذیری و رفتار کودکان 

مقدمه

كودكان ما امروزه در خانه اي پا به دنيا می‌گذارند كه تلويزيون در آن به طور ميانگين هفت تا هشت ساعت در روز روشن است. حالا ديگر بيش از آنكه از مادربزرگها داستان و از پدربزرگها خاطره بشنويم اين تلويزيون است كه داستانهاي مربوط به انسانها، زندگي و ارزشهاي آن را براي ما بيان می‌كند.

تلويزيون، امروزه به عنوان عمومي ترين و پرمخاطب ترين رسانه جمعي، سهم عمده اي در آموزش و تأثيرگذاري مستقيم و غير مستقيم بر فرهنگ و روح و روان جمعي دارد.

تاثير پذيري اكثريت خاموش جامعه از تلويزيون و برنامه‌هاي ماهواره اي تلويزيوني بسياري از اوقات كشورهاي جهان سوم را با بحران فرهنگي روبرو كرده است.

تلويزيون هر روز بر ما تسلط بيشتري می‌يابد و ما بايستي نگران آثار مخرب برنامه‌هاي تلويزيوني براي كودكان و خانواده‌هاي خود باشيم. اين حق ماست و می‌بايستي عكس العمل نشان دهيم. اگر چه تلويزيون في نفسه مطرود نيست اما برنامه‌هاي تلويزيوني در مجموع زيانبار بوده اند. در غرب به نوعي و در شرق به شكلي ديگر خطر برنامه‌هاي مخرب و منحط تلويزيوني احساس مي‌شود.

ما بدبختانه فرزندانمان را با تلويزيون تربيت می‌كنيم وقتي می‌خواهيم آنان را ساكت كنيم براي آنان تلويزيون روشن می‌كنيم و يا آنان را به تماشاي برناه‌هايي كه خودمان هم نمي دانيم چه هستند دعوت می‌كنيم. خودمان هم متاسفانه عادت كرده ايم به آنچه پخش می‌شود فقط خيره شويم و نگاه كنيم. بشر با توليد نيازمند به شناخت دنياي اطراف خود است و انتقال فرهنگ و روحيه مدني می‌تواند به صورتي سالم و سازنده انجام گيرد اما به نظر می‌رسد تلويزيون يك مانع اصلي بر سر راه رسيدن به دنياي بهتر است پس ما بايستي از آثار سوء اين جعبه جادويي آگاه شويم و در ارتباط با تلويزيون مسؤوليت خود را بپذيريم.

«تلويزيوني كه می‌تواند داراي اثرات كاملاً مخرب باشد می‌تواند به صورت ابزار مفيدي نيز در خدمت تعليم و تربيت درآيد تلويزيون می‌تواند چنين باشد ولي خيلي غير محتمل است كه چنين بشود.»

ساخت برنامه‌هاي با ارزش وقت بيشتر و تخصص بالاتري لازم دارد اما افرادي كه بتوانند براي مدت زمان پخش برنامه‌هاي بد بسازند زياد هستند و اين مسأله را حل می‌كند.

نمي توان كودكان را براي زماني كه در مقابل صفحه تلويزيون صرف می‌كنند سرزنش كرد و اينكه آنها تقصيري ندارند كه از طريق تلويزيون اطلاعات دگرگون شده را دريافت می‌دارند.

جان كندري می‌گويد: قرار نيست كه تلويزيون از بين برود از سويي خيلي كم احتمال دارد كه تلويزيون فضاي مناسبي را براي اجتماعي كردن كودكان ايجاد كند.»

در گذشته كودكان ناظر فعاليت بزرگترها بودند و آنچه را خانواده طي يك نسل به آنان آموخته بود الگويي براي نسل آينده می‌شد اما اكنون بايد دريابيم كه كودكان از محيط اطراف خود چه چيزهايي را فرا می‌گيرند؟ عواملي كه محيط اطراف آنان را می‌سازد چه نام دارد؟ و تلويزيون به عنوان يكي از اين عوامل چه می‌كند و چه بايد بكند؟

در كتاب تلويزيون خطري براي دموكراسي زير عنوان « چرا بچه‌ها تلويزيون تماشا می‌كنند؟»‌ آمده است كه : انگيزه كودكان از نشستن در پاي تلويزيون با خواست بزرگترها فرق دارد. بزرگترها به اقرار خودشان براي سرگرمي به تماشاي تلويزيون می‌پردازند ولي كودكان ضمن اينكه طالب سرگرمي هستند غالباً براي فهميدن دنياي اطراف به تلويزيون می‌نگرند. بزرگترها معمولاً اهميت كمتري براي تلويزيون قايل هستند و به آن با يك ساده باوري آگاهانه نگاه می‌كنند». تبليغات تلويزيوني روي شخصيت كودكان، باورهاي كودكان و اعمال كودكان به شدت مؤثر می‌افتد. معمولاً‌ كودكان از دو سالگي تماشاي فيلمهاي كارتوني را شروع و تقريباً در ۶ سالگي به تماشاي تلويزيون عادت می‌كنند. يعني قبل از اينكه به مدرسه بروند با تلويزيون دوست می‌شوند.

به نظر می‌رسد ورود تلويزيون به عنوان معلم به اعتبار معلم و معلمي پايان بخشيده است يا داراي اين چنين قدرتي است زيرا امروزه دانش آموزان در حالي قدم به مدرسه می‌گذارند كه به شدت از تكنيك تلويزيون و اثرات رواني آن متأثر شده اند و در حالي كه مكانيسم تصويري و بصري تلويزيون ريشه در اعماق آنان دوانده است با سيستم كتاب و حروف چاپي وارد يك نزاع دروني و رواني می‌شوند اين درگيري قربانيان زيادي را می‌طلبد. كودكان و دانش آموزان كه نمي توانند و يا نمي خواهند از طريق قرائت آموزش ببينند و يا اصولاً توانايي خواندن را ندارند نوآموزاني كه قادر به درك تسلسل منطقي حتي يك پاراگراف نيستند و نمي توانند افكار خود را برروي چند جمله مكتوب متمركز كنند ديگر قادر نيستند بيش از چند دقيقه به بيان شفاهي معلم ويا يك سخنراني توجه كنند و ارتباط منطقي جملات و مطالب را به خاطر بسپارند و يا حتي فراگيرند.»

كودكان بر خلاف بزرگسالان كه با ديگر رسانه‌ها ارتباط دارند بيشتر با تلويزيون در ارتباط هستند. به عقيده پژوهشگران علت علاقه كودكان به تلويزيون اين است كه به آنان امكان می‌دهد تا در ماجراهاي پشت پرده زندگي كودكانه خود رسوخ كنند و دنيا و مردم را بهتر بشناسند. وقتي كودكان ما به دنيا می‌آيند بايد كار دشواري را انجام دهند و آن انطباق پذيري به شكل صحيح روشن می‌شود و برآنان است كه كودكان را براي وظايف آينده آماده كنند اما وقتي ديگر كسي به كودكان كمك نمي كند كه دنيا را بشناسد آنان دست به دامان تلويزيون می‌شوند. در حال حاضر پدران و مادران وقت اينكه دنياي وسيع اطراف را به كودك بياموزند از دست داده اند و از سويي تلويزيوني براي كودكان دست يافتني ترين دريچه به دنياي افراد بالغ است. پس تلويزيون به كودك يك تصوير يا خيال دگرگونه ارائه ميدهد زيرا در تلويزيون بيننده بيشتر از آنچه می‌بيند تأثير می‌پذيرد و اين نگراني در مورد كودكان كه بزرگ می‌شوند وجود دارد.

فهرست

1. پیشگفتار
2. مقدمه
3. فصل اول : مبانی نظری تحقیق
4. بیان مساله و اهمیت موضوع تحقیق
5. اهداف تحقیق
6. فرضیات تحقیق
7. روش تحقیق
8. فصل دوم : رسانه چیست و چه توانایی‌ هایی دارد؟
9. ارتباط جمعی –  تاریخچه رسانه‌ های جمعی
10. کارکرد رسانه‌ های جمعی
11. وظیفه رسانه چیست؟
12. قدرت تأثیر رسانه‌ های جمعی
13. فصل سوم : جهان جدید تلویزیون
14. یک کودک چه وقت استفاده از تلویزیون را شروع می‌ کند؟
15. کودک چه مقدار وقت صرف تلویزیون می‌ کند؟
16. چه کسانی بیننده پروپا قرص هستند؟
17. توضیحی درباره سایر رسانه‌ ها
18. استفاده کودکان از رسانه‌ ها در سنین مختلف
19. کودکان چه چیزهایی را می‌ بینند؟
20. برخی معیارهای پیش بینی سلیقه کودکان در مورد تلویزیون
21. کودکان درباره تلویزیون چگونه فکر می‌ کنند؟
22. وجهه تلویزیون
23. آیا تلویزیون در نظر کودکان شگفت انگیز است؟
24. بچه‌ ها دوست دارند شاهد چه تغییراتی در تلویزیون باشند ؟
25. والدین دوست دارند شاهد چه تغییراتی باشند ؟
26. چرا کودک از تلویزیون استفاده می‌ کند؟
27. عملکرد تلویزیون
28. چرا ما دارای رسانه های جمعی هستیم ؟
29. نیازهای ویژه کودکان که تلویزیون آنها را برآورده می‌ کند ، کدامند ؟
30. محتوای خیال
31. محتوای واقعیت
32. تلویزیون به عنوان خیال
33. آیا تلویزیون مانعی بر سرا راه مسائل زندگی است؟
34. تلویزیون به عنوان واقعیت
35. دو جهان
36. اهمیت خیال
37. فصل چهارم : یادگیری از تلویزیون
38. چگونگی یادگیری از تلویزیون
39. موارد یادگیری اتفاقی
40. میزان هوش و رفتار کودک در ارتباط با برنامه‌ های تلویزیون
41. چه آموزشی را باید انتظار داشته باشیم؟
42. تلویزیون در مدرسه
43. چگونگی اکتساب در کودکان
44. مقایسه
45. فصل پنجم : تاثیرات جسمی و روانی تلویزیون بر کودکان
46. الگوی تأثیر- رسانه
47. تلویزیون به کودکان چه می‌ دهد؟
48. الگوی تأثیر- کودک
49. الگوی تأثیر- تعامل
50. دیگر ویژگیهای تعامل
51. اثرات فیزیکی تلویزیون بر کودکان
52. آیا تلویزیون بر بینایی کودکان اثر بدی دارد؟
53. آیا تلویزیون کودکان را خواب آلود و خسته به مدرسه می‌ فرستد؟
54. اثرات عاطفی تلویزیون بر کودکان
55. اثرات شناختی تلویزیون بر کودکان
56. آیا تلویزیون حاوی تصویر غیر دقیقی از زندگی بزرگسالان است؟
57. آیا تلویزیون موجب بزرگسالی زود رس می شود ؟
58. اثرات رفتاری
59. آیا تلویزیون کودکان را منفعل می‌ کند؟
60. آیا خشونت ارائه شده در تلویزیون، آموزش خشونت می‌ دهد؟
61. نتیجه گیری
62. پیامدهای منفی تلویزیون
63. فصل ششم : اینترنت رسانه جدید قرن بیستم
64. اینترنت چیست؟
65. فواید اینترنت برای کودکان
66. خطرات اینترنت
67. سودجویان از اینترنت برای به دام انداختن کودکان استفاده می‌ کنند
68. مطالب نامناسب و غیر مجاز در اینترنت
69. ارتکاب جرایم: بمب ها، مواد مخدر، دزدی و شخصیت های غیر واقعی
70. تهاجم به حریم خصوصی
71. چگونگی اجتناب و کاهش خطراتی که کودکان در ایترنت با آن مواجهند
72. نتیجه گیری و آزمون فرضیات
73. منابع مآخذ